Η ποίηση με βρίσκει πάντα σε έναν εσωτερικό αδιάλειπτο διάλογο με τον εαυτό μου. Ένας διάλογος μπολιασμένος με την εξωτερική εμπειρία, με το βίωμα που θα λάβω στην αλληλεπίδρασή μου με τον συνάνθρωπο. Επώδυνο ή χαρούμενο, θα το μεταποιήσω σε γνώση, απόσταγμα ζωής που μη χωρώντας μέσα μου η συναισθηματική του περίσσεια θα το ακουμπήσω στο χαρτί…
…η τέχνη θα είναι πάντα ο δρόμος που πολεμώντας το σκοτάδι, θα μας βγάζει έξω από τη θλίψη και θα αναχαιτίζει τις νικητήριες ιαχές μιας αντίδικης μοίρας…
-Κυρία Χουρδάκη, η πρώτη σας ποιητική συλλογή, ’’Τα σκουλαρίκια της Περσεφόνης’’,κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ραδάμανθυς το 2018. Ποιο είναι το θέμα της και πως αντιμετώπισαν το έργο οι φίλοι του βιβλίου;
-Ο τίτλος της πρώτης μου συλλογής είναι εμπνευσμένος από την γενέτειρά μου Ελευσίνα, όπου τα κορίτσια της γειτονιάς μου στη δεκαετία του ’60 παίζαμε εντός του αρχαιολογικού χώρου και αναπαριστούσαμε την Περσεφόνη φορώντας αποξηραμένα ανθάκια του Θριασίου πεδίου, ως τα σκουλαρίκια της θεάς. Ο πανάρχαιος τόπος γέννησε την όλη σύλληψη του θέματος του έργου: η γυναικεία ψυχή με τα στολίδια της και με το σπουδαιότερο όπλο της, την ενσυναίσθηση αντιμετωπίζει τον έρωτα, τις ματαιώσεις, το φάσμα της απώλειας, αλλά και το ταξίδι. Θεωρώ ότι το βιβλίο έτυχε ευνοϊκής υποδοχής και πραγματοποιήθηκε η επιθυμητή συνάντηση με τον αναγνώστη. Χωρίζοντας μάλιστα τη συλλογή σε τρεις ενότητες και παρεμβάλλοντας κείμενα πεζού λόγου φρόντισα να ‘’συστηθώ’’ ώστε ο ποιητικός λόγος μου να γίνει πιο οικείος.
-Πού σας βρίσκει η ποίηση; Ποιες είναι οι δικές σας πηγές έμπνευσης;
-Η ποίηση με βρίσκει πάντα σε έναν εσωτερικό αδιάλειπτο διάλογο με τον εαυτό μου. Ένας διάλογος μπολιασμένος με την εξωτερική εμπειρία, με το βίωμα που θα λάβω στην αλληλεπίδρασή μου με τον συνάνθρωπο. Επώδυνο ή χαρούμενο, θα το μεταποιήσω σε γνώση, απόσταγμα ζωής που μη χωρώντας μέσα μου η συναισθηματική του περίσσεια θα το ακουμπήσω στο χαρτί. Πηγές από τις οποίες αντλώ έμπνευση είναι συνήθως άνθρωποι που έζησαν σύντομο βίο που διακρινόταν όμως από κάποιο είδος ψυχικού μεγαλείου. Εδώ η γραφή μπορεί να αποδώσει συγχρόνως και δικαιοσύνη και για μένα αυτό είναι μέγιστη πράξη αθανασίας. Ο αρχαίος κόσμος γίνεται συχνά το όχημα της έκφρασής μου, η ελληνική μυθολογία, η αρχαία ελληνική τέχνη.
-Μιλήστε μας και για το θεατρικό έργο σας με τίτλο ‘’Φεύγουσα’’ που εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ραδάμανθυς;
-Το θεατρικό έργο μου ‘’Φεύγουσα’’ εκδόθηκε αυτό το καλοκαίρι από τις Εκδόσεις Ραδάμανθυς, στα τέλη του Αυγούστου. Το θέμα του είναι η υπαρξιακή διαδρομή μιας γυναίκας που η πορεία της ξεκινά από την αρχαία Ελευσίνα και φτάνει έως την Κρήτη. Της έχω δώσει το όνομα ‘’Φεύγουσα’’, παρμένο από το άγαλμα της ‘’Φεύγουσας Κόρης’’, έργο του 5ου αι.πΧ που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ελευσίνας. Η φυγή είναι ένα χαρακτηριστικό της ηρωίδας μου, όχι ως ίδιον δειλίας, αλλά ως σημείον επαναστατικής αποχώρησης. Η Φεύγουσα αποχωρεί από καθετί που την παρερμηνεύει ή την εμποδίζει στην ολοκλήρωσή της. Στην πορεία της που είναι ανάμεσα από ένα δάσος συμβολισμών η ηρωίδα αποκαλύπτει, διασώζει και διδάσκει το αδιαπραγμάτευτο του έρωτα, αλλά και την χάρη μιας βαθύτερης πνευματικότητας που είναι αναγκαία σε μια ζωντανή σχέση. Το έργο μου ανήκει στο ποιητικό θέατρο, ένα είδος που έχει τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του στην αναπαράστασή του.
-Πότε σκέφτεστε να το παρουσιάσετε; Θα το δούμε κάποια στιγμή στη σκηνή;
-Μόλις βελτιωθούν οι συνθήκες σε ό,τι αφορά την πανδημία, οπωσδήποτε θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου. Ένα θεατρικό έργο πραγματώνεται όταν αναπαριστάται επί σκηνής, οπότε καταλαβαίνετε πως αυτή είναι η επιθυμία μου και τώρα γίνονται κάποιες κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση.
-Και τα δυο βιβλία σας στο εξώφυλλό τους κοσμούνται από εξαιρετικούς πίνακες του αδελφού σας, Χρήστου Χουρδάκη, δείγματα ενός σπουδαίου καλλιτέχνη. Σκέφτεστε μελλοντικά κάποιες δράσεις ώστε ν’ αναδειχθεί πολύπλευρα το έργο του;
-Πράγματι έχω τη βαθιά συγκίνηση και την τιμή να συνοδεύονται τα βήματά μου στη λογοτεχνία με τα εικαστικά έργα του αδελφού μου που έφυγε πολύ νέος από τη ζωή, σχεδόν 33 χρονών. Ήταν αρχιτέκτονας, αλλά αγαπούσε και τη ζωγραφική καθώς επίσης και τη γλυπτική. Υπήρξε ο μέντοράς μου στις τέχνες και στην ποίηση. Έτσι, ας πούμε, ότι μέσα από την τωρινή κοινή μας συμπόρευση λόγου και εικόνας, τ’ αδέλφια ξανασυναντιούνται καταργώντας την απώλεια. Ασφαλώς και σχεδιάζω μελλοντικές δράσεις όπου θα μπορούσε ν’ αναδειχθεί το εικαστικό έργο του- τουλάχιστον αυτό που έχω στη διάθεσή μου . Εξάλλου, όπως γράφω και στην εισαγωγή μου στη ‘’Φεύγουσα’’: η τέχνη θα είναι πάντα ο δρόμος που πολεμώντας το σκοτάδι, θα μας βγάζει έξω από τη θλίψη και θα αναχαιτίζει τις νικητήριες ιαχές μιας αντίδικης μοίρας.
-Οι ρίζες φαίνεται πως κατέχουν ιδιαίτερη θέση στην ποίησή σας. Οι δικές σας ρίζες, από την Ελευσίνα και την Κίσσαμο, από την Αττική γη και την Κρήτη, φαίνεται πως επιδρούν καθοριστικά, ακόμα και στα θέματα που επιλέγετε. Είναι τόσο ισχυρή η έλξη τους λοιπόν;
-Είπατε την σωστή λέξη: «έλξη», γιατί αυτή είναι η δύναμη των ριζών μας, τόπων και προγόνων. Μας έλκουν, μας τραβούν, απαιτούν την επιστροφή μας, να αναψηλαφήσουμε το πρόσωπό μας κοιτάζοντας μέσα από τους προγονικούς μας καθρέφτες. Και βέβαια τότε θα δούμε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Θα κατανοήσουμε καλύτερα την οντότητά μας και θα την ορίσουμε και πέραν των γονέων μας. Θα διαπιστώσουμε πως αν και μεγαλώσαμε αστικά, μπορούμε να αναπτύξουμε δεξιότητες που απαιτεί το αγροτικό περιβάλλον ή και να μιλήσουμε σε μια ντοπιολαλιά που νομίζαμε ότι αγνοούσαμε. Όταν μάλιστα οι ρίζες προέρχονται από δυο διαφορετικούς τόπους, όπως στην περίπτωσή μου, τότε η αναψηλάφηση γίνεται πολύ ενδιαφέρουσα γιατί από παιδί πρέπει να χωρέσεις εντός σου δυο πολιτισμούς, την τεράστια δυναμική μύθων τους, αλλά και την ιστορία τους.
-Θα ήθελα ένα σχόλιό σας για τη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή.
-Έχουμε ενδιαφέρουσα σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή στην Ελλάδα! Ευτυχώς ακόμη σπουδαίοι συγγραφείς, γνωστοί και καταξιωμένοι συνεχίζουν να μας χαρίζουν μεγάλα έργα! Επίσης είναι θετικό και υγιές – θα έλεγα – το ό,τι προκηρύσσονται λογοτεχνικοί διαγωνισμοί και παρατηρείται μεγάλος αριθμός συμμετοχών. Ο Έλληνας έχει μέσα του την προγονική δωρεά, το αίτημα της αφήγησης. Υπάρχουν δείγματα γραφής πρωτοεμφανιζόμενων που υπερτερούν, διακρίνονται και αυτό είναι ελπιδοφόρο! Και μάλιστα αφού η συζήτηση γίνεται στην Κρήτη, με χαροποιεί ιδιαίτερα η διαπίστωση πως και στη νήσο μας υπάρχει λογοτεχνική παραγωγή βαρύνουσας αξίας! Έγκριτοι συγγραφείς και ποιητές μας λαμβάνουν το δώρο της Κρήσσας γης κι επιστρέφουν πλούσιο το πνευματικό τους αντίδωρο, άξιο να ξεπερνά τα τοπικά όρια!
-Εργάζεστε στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας ως φιλόλογος. Ποια είναι η άποψή σας για την κατάσταση της εκπαίδευσης;
Θα προτιμούσα το ελληνικό σχολείο να πλάθει ουσιωδώς πεπαιδευμένους πολίτες και όχι απλά εκ-παιδευμένους. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί αν δίναμε προτεραιότητα στα αγαθά της ελληνικής παιδείας κι εννοώ την αρχαία ελληνική γραμματεία, την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, ευρύτερα την αρχαιομάθεια, όλα αυτά τα ιδικά μας που ενώ οι Γάλλοι και οι Βέλγοι τα έχουν ως μαθήματα διακριτής αξίας, εμείς τα απεμπολήσαμε με περισσή ευκολία. Όσον αφορά τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ένας σπουδαίος και αναγκαίος θεσμός για την βελτίωση ποιότητας ζωής ατόμων και κοινωνιών, ιδιαίτερα στην Κρήτη που είχαμε μεγάλα ποσοστά μαθητικής διαρροής.
-Ποια είναι η εμπειρία σας από τον συντονισμό της Λέσχης Ανάγνωσης που έχει δημιουργήσει η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμπάρι; Ποιες δραστηριότητες σχεδιάζετε για το επόμενο διάστημα;
-Είναι πολύ μεγάλο το πνευματικό και ψυχικό όφελος όταν συμμετέχεις σε μια ομάδα ανάγνωσης. Είχαμε την χαρά να διαβάσουμε Κρήτες συγγραφείς και μάλιστα να μιλήσουμε μαζί τους. Οι συναντήσεις μας γίνονταν στην φιλόξενη βιβλιοθήκη ‘’ΦΩΣ’’ της ΟΑΚ και διεκόπησαν την εποχή της καραντίνας. Δεν έχει αρχίσει ακόμη η δεύτερη αναγνωστική περίοδος. Σύντομα θα συναντηθούν τα μέλη της ομάδας και θα καθορίσουμε το πλάνο αυτής της χρονιάς.
-Είστε η αρθρογράφος της στήλης ‘’Πράξεις Ποιητών’’ στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα. Μιλήστε μας για τη στήλη.
-Στις ΠΡΑΞΕΙΣ ΠΟΙΗΤΩΝ στα Χανιώτικα Νέα παρουσιάζω κάθε πρώτη Δευτέρα του μήνα τη βιογραφία και το έργο κάποιου λιγότερο γνωστού ποιητή στο ευρύ κοινό. Επιλέγω ποιητές Έλληνες ή και ξένους που εκτός από το έργο τους έζησαν μια ζωή αγωνιζόμενου ανθρώπου, ελάσσονες ποιητές με μείζον όμως έργο, ή και δικοί μας ποιητές του μεσοπολέμου που έφυγαν νωρίς από την ζωή. Έτσι η στήλη αποτίει ένα είδος τιμής σε… Πράξεις Ποιητών. Έτσι έως τώρα έχω παρουσιάσει την Άννα Αχμάτοβα, τον Σύριο Άδωνη, τον ήρωα ποιητή Ευαγόρα Παλληκαρίδη, τον Γιώργο Σαραντάρη, τη Ζωή Καρέλλη, τον Νίκο-Αλέξη Ασλάνογλου, τη Φορούγ Φαροχζάντ, τη Μελισσάνθη, τον Δημήτρη Αντωνίου, τη Μυρτιώτισσα, τον Λορέντζο Μαβίλη, την Ανθούλα Σταθοπούλου- Βαφοπούλου, την Πολωνέζα Παπούσα και τον Γιωσέφ Ελιγιά. Και έπονται και άλλοι…
Κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Ραδάμανθυς
Η Ανδρομάχη Χουρδάκη στο θεατρικό έργο «Φεύγουσα» αξιοποιεί στοιχεία της μυθολογίας μας, της τελετουργίας των Ελευσινίων μυστηρίων, της Κρητικής Παράδοσης και της Χριστιανικής πίστης. Η δραματουργική σύνθεση με ολωσδιόλου άλλη ιδεολογική σκευή συναντιέται με τα autos sacramentales – θρησκευτικές αλληγορίες για το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας – του Καλντερόν του ισπανικού χρυσού αιώνα. Η Φεύγουσα ως απόγονος του ιερού θήλεος στην υπαρξιακή της περιπέτεια, αντιμετωπίζει τις θλιβερές συνέπειες πανάρχαιου δόλου. Με το σώμα της ταξιδεύουν θεές και θνητές, διασώζοντας ιερά, κομίζοντας γνώση και θέτοντας ερωτήματα. Κι όλα αυτά η συγγραφέας επιλέγει να φανερωθούν στη γενέτειρά της Ελευσίνα και στην πατρική γη της, στη Δυτική Κρήτη, ρίχνοντας στους δύο τόπους το ημίφως του θρύλου κι αφήνοντας εντέλει ανοιχτούς δρόμους πολλαπλής ερμηνείας για τη μοίρα της Φεύγουσας που αγαπά πάνω απ’ όλα την ελευθερία.
Διαβάστε περισσότερα: https://ekdoseis-radamanthys.webnode.gr/products/andromachi-choyrdaki-feygoysa/
Αφιερωμένη στην ψυχή της γυναίκας η πρώτη δουλειά της Ανδρομάχης Χουρδάκη. Έργα, πεζά και ποιήματα, που επωάζονταν για χρόνια στο δικό της δραματουργικό εργαστήρι, κάπου ανάμεσα στο Καλλίχορον Φρέαρ, τη γη της Ελευσίνας, την Κρήτη και τα Χανιά. «Παλαιά σπορά… καινούργιο θέρος», λοιπόν!
Διαβάστε περισσότερα: https://ekdoseis-radamanthys.webnode.gr/products/andromachi-choyrdaki-ta-skoylarikia-tis-persefonis1/
ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ 