ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΡΙΑΣ ΜΑΡΙΟΛΗ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ
- Μαρία πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ραδάμανθυς» το βιβλίο σου «Λασπωμένοι ονειρόκηποι- Αλήθειες που θάφτηκαν». Ποιες είναι αυτές οι αλήθειες;
Ναι, οι πρόσφυγες που ήρθαμε από τον πόλεμο της Μ. Ασίας είχαμε διαφορετική μεταχείριση. Οι αστοί που ήρθαν με χρήματα εντάχθηκαν αμέσως στην ελληνική κοινότητα. Αγόρασαν σπίτια από το κράτος και από τις τράπεζες, συγκεκριμένα των Τούρκων που τα είχαν αφήσει φεύγοντας, και δεν ταλαιπωρήθηκαν καθόλου. Οι υπόλοιποι πεταχτήκαμε σε παράγκες, σε λασπότοπους, και πληρώναμε και ενοίκιο, στα χαμόσπιτα που ήταν σπίτια για τα γαϊδούρια και για τα χοιρινά των Τούρκων, και σε τενεκεδούπολεις. Το έλεγε στα ίσια η ελληνική ηγεσία ότι δεν μας θέλανε. Για τον περισσότερο κόσμο ήμασταν Τούρκοι, και αλίμονο αν ήσουν και αριστερός. Κανένα ιστορικό βιβλίο, ούτε λογοτεχνικό, δεν τα αναφέρει όλα αυτά που περάσαμε μετά το διωγμό μας από την Μ. Ασία στην Ελλάδα. Τα έθαψαν.
- Στο έργο πρωταγωνιστεί ένα αγόρι που δίνει τη μάχη της επιβίωσης σε πολύ αντίξοες συνθήκες. Ποιες είναι οι δικές σου εμπειρίες;
Το αγόρι είμαι εγώ. Και ένα μέρος της ζωής της Ηλέκτρας. Οι εμπειρίες μου πολύ τραυματικές. Τις κουβαλάω ανοιχτές ακόμη και σήμερα.
- Πώς ήταν η πρώτη σου εμπειρία του βιβλίου σου στα Χανιά;
Με ενθουσίασε. Παρόλο που ο χρόνος που εκδόθηκε το βιβλίο ήταν δύσκολος, λόγω κορωνοϊού, εντούτοις είχε μεγάλη συμμετοχή. Και λυπήθηκα που δεν ήρθαν άνθρωποι που πίστευα πως μπορούσαν να έρθουν, γιατί δεν ήθελαν να αναμιχθούν σε αυτές τις αλήθειες. Όπως ο Μικρασιάτικος Σύλλογος.
- Στο βιβλίο αναβιώνει μια εποχή σκοτεινή για τη χώρα, το ανώμαλο εμφυλιακό καθεστώς και στη συνέχεια η μεταμφυλιακή χούντα.
Οι λέξεις «δημοκρατία» και «ελευθερία» έχουν μια σοβαρή έννοια. Δηλαδή πιστεύω πως ποτέ στην Ελλάδα δεν είχαμε δημοκρατία με όλη τη σημασία της λέξης. Το ίδιο γίνεται και με τον ιό σήμερα. Όλο αυτό πήρε μεγάλη έκταση, για οικονομικά οφέλη εταιριών και κυβερνήσεων. Μια άλλη μορφή τρομοκρατίας, για να κλείσουν τον κόσμο μέσα και να μην διεκδικούν με αγώνες τα δημοκρατικά τους δικαιώματα. Παλιά το έλεγαν εξορίες και εκτελέσεις. Σήμερα το λένε ιό-θάνατο.
- Βλέπεις να υπάρχει φως στο τούνελ;
Σίγουρα. Όσο υπάρχουν καταπιεσμένοι λαοί, ο κόσμος αντιστέκεται λίγο έως πολύ. Πιστεύω σθεναρά ότι ακροφαίνεται ο ερχομός του. Για αυτό αγωνιζόμαστε όλοι. Η γενιά μου ίσως δεν προλάβει να το βιώσει. Όμως υπάρχουν παιδιά, εγγόνια, δισέγγονα.
- Γιατί, ενώ είναι ολοφάνερο ότι τα κοινωνικά δικαιώματα δέχονται ισχυρά πλήγματα, δεν φαίνεται να υπάρχει η ανάλογη αντίδραση;
Γιατί όλοι αυτοί που κυβερνούν τον κόσμο είναι σαν τις λερναίες ύδρες. Κόβεις το ένα κεφάλι και βγαίνουν δύο. Και έτσι ο κόσμος και απογοητεύεται και φοβάται να αντισταθεί, μήπως και του κλέψουν και την εργασία- αν έχει. Μετά την εξαθλίωση έρχεται η αντίδραση. Και ήδη είμαστε στο χολ της εξαθλίωσης.
- Μαρία, ποιες είναι οι δικές σου λογοτεχνικές αναφορές, οι αγαπημένοι σου συγγραφείς;
Η ΕΔΑ είχε μια δανειστική βιβλιοθήκη. Το πρώτο βιβλίο που διάβασα, στα 11 μου χρόνια, ήταν το «Πώς δενότανε τ’ ατσάλι». Αυτό το βιβλίο με καθόρισε και στο χαρακτήρα. Μου αρέσει πολύ ο κατανοητός λόγος, που σε κάνει να σκεφτείς και κάποια μηνύματα. Ο καλός συγγραφέας ξέρει και να περνάει μηνύματα. Αγαπημένοι μου συγγραφείς, όχι απαραίτητα αριστεροί, είναι ο Παζολίνι («Τα παιδιά της ζωής»), ο Ζενέ («Ο καυγατζής της Βρέστης»), ο Καμύ, η Αλκυόνη Παπαδάκη, ο Λουντέμης, ο Κατσαρός, πάρα πολλοί μου αρέσουν. Φτάνει να βρίσκω κάτι μέσα στο βιβλίο που να το διαβάζω. Αλλιώς το παρατάω.
- Υπάρχουν και άλλες ιστορίες που θα ήθελες να διηγηθείς και τις άφησες για κάποια μελλοντική έκδοση;
Ναι και ήδη κάτι υπάρχει στο μυαλό μου, αλλά σιγά- σιγά.
Για τις ερωτήσεις: Χρήστος Τσαντής
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Τιμή: 11,40 από 13,40
Εναλλακτικά, καλέστε στο 6983091058
ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ 