*Δημοσιεύθηκε στα Χανιώτικα Νέα το 2008
Αρχές φθινοπώρου 1944, στο Νότιο Μέτωπο, ο κόκκινος στρατός υπό τον στρατάρχη Τολμπούχιν προελαύνει ακάθεκτος στη Βαλκανική κι απελευθερώνει μία μία τις βαλκανικές χώρες. Στα ελληνικά εδάφη δεν πάτησε. Όλοι διερωτήθηκαν τότε «γιατί;». Λίγο αργότερα, όταν τα αγγλικά αεροπλάνα και τανκς χτυπούσαν τους ελασίτες και το λαό της Αθήνας και η Μόσχα σιωπούσε, πείστηκαν γι’ αυτό που διαδόθηκε, ότι δηλαδή οι Στάλιν-Τσώρτσιλ είχαν συμφωνήσει να παραμείνει η Ελλάδα κάτω από τη βαλκανική σφαίρα επιρροής.
Ωστόσο, οι Γερμανοί αποσύρθηκαν, όσοι πρόλαβαν, από την Ελλάδα για να να μην εγκλωβιστούν. Ο ΕΛΑΣ βέβαια συνέχισε να τους χτυπά. Οι Άγγλοι όχι. Απάντηση γι’ αυτό δώσανε τα αρχεία διαφόρων χωρών μεταξύ των οποίων και τα γερμανικά, όπου – όπως μας τα παρουσίασε ο Βάσος Μαθιόπουλος – είχε κλειστεί συμφωνία ανάμεσα στους Άγγλους και στους Γερμανούς να μη χτυπηθούν τα γερμανικά στρατεύματα στην Ελλάδα. Έτσι οι Άγγλοι θα την καταλάμβαναν εύκολα, τα δε γερμανικά στρατεύματα θα αποσύρονταν ανενόχλητα…
[…] Από το 1943 ο Τσώρτσιλ διαβίβαζε στον υπουργό του των εξωτερικών «για να είναι αποτελεσματικό το χτύπημα κατά του ΕΑΜ πρέπει να δοθεί την κατάλληλη στιγμή…» και φαίνεται κατάλληλη στιγμή θεώρησαν αυτή, του Δεκέμβρη. Τα λάθη της ηγεσίας της αριστεράς (Λίβανος, Καζέρτα) και το μοίρασμα του κόσμου διευκόλυναν τα σχέδιά τους…
Στις 3 του Δεκέμβρη 1944 παραιτούνται οι έξι ΕΑΜίτες υπουργοί και συγκροτείται μεγάλο συλλαλητήριο με αίτημα να εφαρμοστεί η συμφωνία για διάλυση όλων των εθελοντικών στρατιωτικών οργανώσεων και να συγκροτηθεί Εθνικός Στρατός. Ο αρχιστράτηγος Σκόμπυ επιμένει στον αφοπλισμό μόνο του ΕΛΑΣ. Κι ο αρχηγός της αστυνομίας Α. Έβερτ, όπως δήλωσε αργότερα, πήρε εντολή να διατάξει να πυροβολήσουν τους άοπλους διαδηλωτές. 23 έπεσαν στην άσφαλτο και 140 οι τραυματίες. Ήταν η αρχή του εμφύλιου… Αυτή εγκληματική ενέργεια ονομάστηκε «Δώρο του Υψίστου» από τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου…
Όταν διεξάγονταν οι συγκρούσεις στην Αθήνα το Δεκέμβρη του 1944 η Κρήτη δεν ήταν ολότελα ελεύθερη. Τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής που δεν πρόλαβαν να φύγουν – 10.000 περίπου άνδρες – άρτια εξοπλισμένοι – κατείχαν την πόλη των Χανίων και μια περιοχή γύρω απ’ αυτήν, που εκτείνονταν από τη Γεωργιούπολη μέχρι το Κολυμπάρι. Οι Γερμανοί ενεργούσαν σαν κατακτητές. Έλεγαν τον ντόπιο πληθυσμό, τρομοκρατούσαν, σκότωναν κ.λπ. Οι Βρετανοί απέρριπταν κάθε πρόταση του ΕΑΜ να υποχρεωθούν οι Γερμανοί σε παράδοση.
Στις 17 του Γενάρη του 1945, παρά τη συμφωνία μεταξύ ΕΑΜ – ΕΟΚ που έχει προηγηθεί, για ειρηνικό πέρασμα στην ελεύθερη ζωή, γίνεται επίθεση στα γραφεία του ΕΑΜ στο Ρέθυμνο και σε συνέχεια εναντίον των δυνάμεων του ΕΛΑΣ και λίγο μετά, στις 29 του ίδιου μήνα εκδηλώνεται επίσης επίθεση στα γραφεία του ΕΑΜ στο Ηράκλειο. Και να σημειωθεί ότι στο Ρέθυμνο έγινε επίθεση τη στιγμή που σημαντικές δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν προωθηθεί στα Χανιά, που ήταν ακόμη κάτω από τη γερμανική κατοχή και είχαν συμμετάσχει στη μεγάλη μάχη της Παναγιάς κατά των Γερμανών.

Στον ίδιο σκοπό – το διχασμό και την επιβολή δια των όπλων – απέβλεπαν και τα γεγονότα στις 25/3/1945 στο Φρε του Νομού Χανίων. (Στα τρία αυτά γεγονότα, τα οποία προαναφέραμε, έχασαν τη ζωή τους 50 παλικάρια και από τις δύο πλευρές).
Τις προθέσεις των Άγγλων και των υποτακτικών τους δείχνουν και μια σειρά άλλα γεγονότα πριν και μετά. Στις 13 Οκτωβρίου 1944, τη δεύτερη μέρα αποχώρησης των Γερμανών από το Ηράκλειο, κι ενώ ο λαός της πόλης υποδεχόταν τον αρχηγό του ΕΛΑΣ Γιάννη Ποδιά ως απελευθερωτή, γίνεται δολοφονική απόπειρα εναντίον του. Στο Λασίθι βρίζουν, απειλούν τους πάντες και δολοφονούν το στέλεχος του ΕΑΜ Σήφη Μανουλεσάκη.
Ποιος επιθυμεί την ομαλότητα δείχνει και η διαταγή του Μέραρχου του ΕΛΑΣ Γρηγόριου Κοντεκάκη, όπου στις 25/2/1945 κηρύττει με ημερήσια διαταγή τη διάλυση της 5ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και στις 4 Μαΐου διαλύεται πάλι μονομερώς το 14ο Σύνταγμα.
Τις προθέσεις και τα σχέδια των Άγγλων μαρτυρεί και η υπ’ αριθμόν 239 (5/5/1945) διαταγή του διορισμένου από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου, στρατιωτικό διοικητή Κρήτης που λέει καθαρά: «σε περίπτωση εθελούσιας παράδοσης τα, εν τη περιοχή Αλικιανού – Φουρνέ – Σκηνέ, τμήματα του γερμανικού στρατού, θα παραμείνουν στας θέσεις τους, προς απαγόρευσιν εισόδου αντάρτικων τμημάτων εις τα Χανιά…».
Δηλαδή, και τους Γερμανούς μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν προκειμένου να επιβληθούν.
Η μεταδεκεμβριανή κυβέρνηση και στην Κρήτη – το ίδιο όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα – εφάρμοσε πολιτική βίας και τρομοκρατίας με ανεξέλεγκτη δράση παρακρατικών, διωγμούς, απειλές, συλλήψεις, δολοφονίες.
Αν και στην Κρήτη ο εμφύλιος ξέσπασε λίγο αργότερα – σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα – αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι δημοκρατικοί πολίτες που πλειοψηφούσαν στο νησί, ανταποκρινόμενοι στις εκκλήσεις του ΕΑΜ για ομαλότητα, συγκροτούσαν παντού επιτροπές συμφιλίωσης, με σκοπό να αποφευχθεί η αδελφοκτόνα σύγκρουση. Η στάση βέβαια των βενιζελικών άλλαξε από τη στιγμή που ο Σοφοκλής Βενιζέλος μπήκε στην κυβέρνηση των υπόλοιπων έξι αρχηγών.

Στα «Καθρεφτίσματα» παρακολουθούμε – μέσα από ιστορικές πηγές και ντοκουμέντα που είχαν μείνει χρόνια στο παρασκήνιο των γεγονότων – την κατάρρευση του πολιτισμού, την άνοδο των ναζί στη Γερμανία. Τα συμβάντα που σηματοδότησαν τη ματαίωση της Οκτωβριανής Επανάστασης, στη δεκαετία του 1930. Το συσχετισμό των γεγονότων, το παρασκήνιο συμφώνων και «διπλωματικών ελιγμών». Στα «Καθρεφτίσματα» μένουμε μακριά από ανιστόρητες θεωρίες εξίσωσης των ιδεολογιών. Στεκόμαστε απέναντι στις «προφητείες», στα τσιτάτα και στις «αιώνιες αλήθειες». Διαβάζουμε την Ιστορία πίσω από την κυρίαρχη αφήγηση
Διαβάστε περισσότερα: https://ekdoseis-radamanthys.webnode.gr/products/christos-tsantis-kathreftismata-apo-ti-germania-kai-tin-essd-toy-mesopolemoy-stin-eyropi-toy-21oy-aiona/
One thought