«Ένα δροσερό ανάγνωσμα στην ξηρή εποχή μας»
Η παρουσίαση του βιβλίου από τον Κυριάκο Κώτσογλου* στην εκδήλωση που έγινε στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων
*Ο Κυριάκος Κώτσογλου είναι Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης, PhD, Αντιπεριφερειάρχης Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κρήτης.
«Αν μπορεί μια μηχανολόγος μηχανικός να γράψει ένα μυθιστόρημα, τότε μπορεί και ένας μηχανικός παραγωγής και διοίκησης να μιλήσει γι’ αυτό» σκέφτηκα, αποδεχόμενος την πρόταση της καλής φίλης, να συμμετάσχω στη σημερινή παρουσίαση. Άλλωστε: «οι θετικές και οι θεωρητικές επιστήμες δένουν αρμονικά, όπως η σοκολάτα με το πιπέρι. Τόσο διαφορετικά υλικά που κάνουν μια γευστική έκρηξη», όπως λέει η Αλεξία, το κύριο πρόσωπο του έργου της.
Η Αλεξία, μία γυναίκα του σήμερα, ένα κορίτσι της διπλανής πόρτας, αποφασίζει να ορίσει τη ζωή της, αλλάζοντας ζωή, εκείνη που «προσπαθούσε να την κρατήσει για να μην απογοητεύσει τους γύρω της» και ξεκινώντας από το σημείο μηδέν ξαναρχίζει να ζει τη ζωή που επιθυμεί, η οποία την οδηγεί στην ευτυχία και στην ολοκλήρωση.
Το μυθιστόρημα είναι ένα παράδειγμα θάρρους, δύναμης, αισιοδοξίας και ελπίδας, ένα δροσερό ανάγνωσμα στην ξηρή εποχή μας. Από κάθε του γραμμή, από κάθε του λέξη ξεπηδούν εκείνα τα συναισθήματα, ξεχασμένα από τους περισσότερους στις μέρες μας, τα μοναδικά όμως που μπορούν να μας ολοκληρώσουν και να μας ισορροπήσουν ως ανθρώπινα όντα. Η Αγάπη, η ανιδιοτελής φιλία, η αγνότητα των σχέσεων. Και ταυτόχρονα το κείμενο μας θυμίζει τις αστείρευτες δυνάμεις που κατέχουμε για να διεκδικήσουμε, να παλέψουμε για τις πραγματικές μας επιθυμίες, αρκεί να απαγκιστρωθούμε από την έννοια του δεδομένου. Όλα μπορεί να τα καταφέρει ο άνθρωπος, αν δεν αποδεχθεί το δεδομένο, αν δεν βυθιστεί μέσα στο υπάρχον, θεωρώντας το ως τετελεσμένο, αν δεν παραιτηθεί από τον αγώνα για το καλύτερο.
Η Αλεξία ακουμπά τη βέρα της στο τραπέζι, (4) μέρες πριν το γάμο της. Αντιστέκεται σ’ αυτό που το περιβάλλον της περιμένει από αυτή. «Ένοιωσε πως αν υποχωρούσε τώρα, θα υποχωρούσε για πάντα στη ζωή της. Περπάτησε στους δρόμους της πόλης, προσπαθώντας να βάλει σε μια σειρά τις σκέψεις της. Γνώριζε πολύ καλά πως στη ζωή υπάρχουν ανατροπές οι οποίες δεν είναι πάντα ευχάριστες. Τώρα, πίστευε, ότι είχε έρθει η ώρα να πάρει τη ζωή στα χέρια της και να κάνει τη δική της ανατροπή».
Συμπαραστέκεται στις φίλες της, την Αρετή και τη Σταυρούλα και προσφέρει τη βοήθειά της στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Όταν το νεογέννητο μωράκι της Αρετής χρειάζεται να μεταφερθεί στο Ηράκλειο, η Αλεξία λέει στην Σταυρούλα: «…δεν θα την αφήσουμε έτσι. Θα πάω εγώ στο Ηράκλειο με το μωρό, κι εσύ θα μείνεις μαζί της». Μένει με το μωρό στο Ηράκλειο, όσο χρειάζεται.
Αλλά, ανοίγει την καρδιά της και την αγκαλιά της και σε νέες φιλίες που γίνονται και αυτές το ίδιο σημαντικές με τις παλιές, δένεται με ανθρώπους, συμπάσχει, μοιράζεται σκέψεις και συναισθήματα. Στη Ζάκυνθο, έχει την Αναστασία, την Κωνσταντίνα, τη Νίκη, τη Ντενίζ με τις οποίες: «εκεί μπροστά από τη φωτιά αντάλλασσαν εμπειρίες και μικρά γυναικεία μυστικά».
Και η Αλεξία κερδίζει, κερδίζει να ζήσει τη ζωή της, όχι τη ζωή των άλλων ή τη ζωή που οι άλλοι είχαν σχεδιάσει γι’ αυτήν. Και η ζωή της ανταποδίδει το θάρρος της να την τιμήσει, φέρνοντας στο δρόμο της τον Μύρωνα, τον άνθρωπο με τον οποίο θα συνεχίσει την πορεία της μέσα στο χρόνο.
Γύρω από αυτόν τον κεντρικό καμβά, η συγγραφέας αναπτύσσει τις ανησυχίες της, τις σκέψεις της και τα συμπεράσματά της για πολλά κοινωνικά θέματα που μας απασχολούν σήμερα.
Το εκπαιδευτικό έργο και τον τρόπο που αυτό επιτελείται, το ρόλο του δασκάλου και των γονιών: «ειδικά ο δάσκαλος, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης παίζει σημαντικό ρόλο για το αν θα αγαπήσει ή όχι ένα παιδί το σχολείο και σε συνδυασμό βέβαια με την άποψη που έχουν οι γονείς, αν απαξιώνουν ή όχι το θεσμό του σχολείου και τον ίδιο το δάσκαλο».
Την κατανόηση της γλώσσας μας και τη χρήση της από τη νέα γενιά: «…είναι τραγικό τα νέα παιδιά να μη γνωρίζουν τη γλώσσα. Μια γλώσσα υπέροχη και τόσο καλά δομημένη. Θησαυρός ολόκληρος…».
Καταγράφει μέσα από τα λόγια της ηρωίδας της, το βασικό της παιδαγωγικό πιστεύω: «τα παιδιά, στο σπίτι και στο σχολείο, θέλουν όρια και αγάπη».
Αναφέρεται στο πρόβλημα της διάθεσης των αγαθών της γης μας: «ο νους της έτρεξε στις γυμνές μαδάρες και στα καταπράσινα πορτοκαλοχώρια του κάμπου των Χανίων. Τόσα χρώματα και αρώματα και στον αντίποδα τόσα κιλά καρπού που παραμένει ανεκμετάλλευτος, αφού δεν συμφέρει πολλές φορές τους παραγωγούς να τον συλλέξουν».
Και στο ενεργειακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο τόπος μας: «Νερό, ήλιος, αέρας, Κρήτη…ιδανικός τόπος για την ανάπτυξη των ήπιων μορφών ενέργειας, για να λυθεί επιτέλους το ενεργειακό πρόβλημα».
Και συνάμα, εμπλέκει στην αφήγησή της, με μοναδικό τρόπο, πότε περιγραφικά μέσα στο κείμενο, πότε με παράθεση πηγών, πλήθος πληροφορίας για την Ιστορία, τα μνημεία, τα ήθη και τα έθιμα των δύο τόπων, στους οποίους εκτυλίσσεται η ιστορία της, Κρήτη και Ζάκυνθο, καταγράφει τη σύνδεσή τους και τη σχέση τους, που η αρχή της βρίσκεται στα χρόνια τα Βυζαντινά.
Έτσι και τα δύο νησιά ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, μέσα από το γλαφυρό τρόπο που διηγείται η συγγραφέας, καθώς τους περιγράφει με τα μάτια της καρδιάς της, με μια ολοφάνερη αγάπη και για τα δύο. Διαβάζοντας το κείμενο έχεις την αίσθηση ότι ξεπροβάλλει μπροστά σου το Μοναστήρι της Παναγιάς της Σκοπιώτισσας, στη Ζάκυνθο, «εκκλησία βυζαντινού ρυθμού πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού της Αρτέμιδος. Το σχήμα σταυρού και το εσωτερικό πλούσιο σε τοιχογραφίες, κάνουν την εκκλησία πολύ χαρακτηριστική» ή «ζεις» την Επανάσταση του 1897, στον Προφήτη Ηλία στο Ακρωτήρι Χανίων: «Ξημέρωμα του 1897 η Κρήτη «βράζει» από τις θηριωδίες των Τούρκων. Οι Κρητικοί αποφασίζουν να κηρύξουν την Ένωση με την Ελλάδα…».
Με τον ίδιο τρόπο ζωντανεύουν ήθη και έθιμα, λαϊκές παραδόσεις και καθημερινές συνήθειες. Εντυπωσιακά τα Κρητικά Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα, για παράδειγμα ή η περιγραφή της Λιτανείας του Επιταφίου στη Ζάκυνθο.
Και εδώ, στις περιγραφές, λειτουργεί η θετική αύρα της συγγραφέως, η αισιοδοξία της: «όλες οι πόλεις είναι όμορφες» λέει η Αλεξία, εννοώντας στην πραγματικότητα ότι είναι όμορφες όταν τις βλέπεις έτσι, με αγάπη, με καλή διάθεση, με αισιοδοξία και με την ελπίδα ότι κάθε πόλη μπορεί να σου δώσει κάτι, αν το θέλεις…
Το μυθιστόρημα είναι γραμμένο με τη μορφή ημερολογίου, σε ωραία ελληνικά, με καλοδιαλεγμένες λέξεις, άλλωστε η συγγραφέας φαίνεται να δίνει μεγάλη σημασία στην επιλογή τους, καθώς αναλύει το νόημα πολλών από αυτές, σηματοδοτώντας τη βαθύτερη ουσία τους… «κάποιες λέξεις είναι μαγικές» αναφέρει η ηρωίδα της.
Η μοίρα φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της υπόθεσης του μύθου, της δίνει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία της, παρόμοια με εκείνη που της έδιναν οι αρχαίοι Έλληνες. Εγκιβωτισμένη στην εξέλιξη του μυθιστορήματος, η ιστορία της Ντενίζ, συγκινεί και καταδεικνύει ακριβώς το ρόλο της μοίρας.
Το μυθιστόρημα της Κωνσταντίνας Χαριτάκη περιέχει πολλά και πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης, ελπίζω να κατάφερα να αγγίξω τα περισσότερα από αυτά. Η ανακοίνωσή μου, δεν μπορεί να αντικαταστήσει σε καμιά περίπτωση, το ξεχωριστό βίωμα του κάθε αναγνώστη, αυτά που θα νιώσει, αυτά που θα σκεφτεί διαβάζοντάς το ο ίδιος.
Εύχομαι στη φίλη μου Κωνσταντίνα το «Σημείο Μηδέν» να είναι καλοτάξιδο, να συγκινήσει, να κινητοποιήσει και να χαροποιήσει πολλούς αναγνώστες.
Σας ευχαριστώ.
Φόρμα παραγγελίας για το βιβλίο
Τιμή βιβλίου 11,90 + έξοδα αποστολής
-Αγορά με αντικαταβολή: κόστος αποστολής 3,00 (για το Νομό Χανίων), 4,00 (για Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Λασίθι), 5,00 (για την Ελλάδα, εκτός Κρήτης).
-Αγορά με εξόφληση μέσω τράπεζας: κόστος αποστολής 2,00 ευρώ.
[Λογαριασμοί κατάθεσης]
–Εθνική: 489/006615-04
και IBAN GR95 0110 4890 0000 4890 0661 504
ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ 