«Ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία σκοτώνουν τις κοινωνίες και δεν γυρίζουν πίσω τους νεκρούς»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΕΛ. ΣΧΕΤΑΚΗ
ΣΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΟΜΗΡΑΚΗ
Από το 2ο τεύχος του περιοδικού «Ραδάμανθυς»
-Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ραδάμανθυς το βιβλίο σας με τίτλο «Στους δρόμους του Αυγερινού«. Ποιο ακριβώς είναι το θέμα του βιβλίου;
Το θέμα είναι η Ιλιάδα και η Οδύσσεια ενός ανήσυχου πατριώτη Κρητικού που φεύγει από την Αυγερινή (την εξορία του Αδάμ, όπως έλεγε το χωριό του), για να βρει την τύχη του σε ξένους τόπους, όπως πολλές φορές αναγκάζονται να κάνουν οι Έλληνες.
-Η ιστορία του βιβλίου ξεκινά στο Καστέλι Κισσάμου και συνεχίζεται στα Χανιά στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. Πώς καταφέρατε να προσεγγίσετε μια τόσο ταραγμένη αλλά και μακρινή εποχή;
Η ιστορία ξεκινά από την Αυγερινή κοντά στο Καστέλι και οι διηγήσεις του παππού μου ήταν που με βοήθησαν, μαζί με τα ατέλειωτα διαβάσματα που έκανα να προσεγγίσω την εποχή, όντως ταραγμένη, μακρινή και ενδιαφέρουσα στην οποία ο πατριωτισμός ήταν κυρίαρχο στοιχείο του χαρακτήρα των Ελλήνων, παρά το ότι δεν έλειπαν και τότε εκείνοι που τον χρησιμοποιούσαν σαν σημαία ευκαιρίας.
-Ποια είναι τα κύρια πρόσωπα του έργου;
Αν και το έργο είναι πολυπρόσωπο, και πολλά πρόσωπα μπορεί να μην φαίνονται κύρια, π.χ. οι ανακτορικοί όλων των βαθμίδων και όσοι έβαλαν την χώρα στο «αίσχος του 1897», τα κύρια πρόσωπα είναι σίγουρα ο Αντώνης Αυγερινός, η γυναίκα του, τα τέκνα του, οι Μελισσινοί στα Χανιά και στην Οδησσό, η Αρετή, οι τσιγγάνοι Νικήσα, Τιμούρ και Λούνα εκεί, οι εχθροί – οικονομικοί και πολιτικοί – στην Κίσσαμο, ο Σαϊτομιχάλης και ο γιος του, ο φονιάς του γιου του κλπ. Στο τέλος της ζωής του ο συνονόματος εγγονός του ενώπιον του οποίου βρίσκει τη δύναμη να ζητήσει συγγνώμη για όσα έκανε για αυτόν, για την αδελφή του και την μάνα τους αλλά και για όσα δεν έκανε, νομίζω πως συμπληρώνει με επιτυχία το σύνολο των κύριων προσώπων του έργου.
–Πώς καταφέρνει ο πρωταγωνιστής να ξεπεράσει τα εμπόδια και να πραγματοποιήσει ένα τέτοιο απίστευτο για τα δεδομένα της εποχής ταξίδι, από την Κίσσαμο στην Οδησσό;
Ειλικρινά σε αυτήν την ερώτηση δεν έχω βρει ακόμη πειστική εξήγηση-απάντηση πέραν από το γεγονός ότι η οικογένεια των Αυγερινών που περιγράφω στο μυθιστόρημα, αν ζούσε σήμερα θα ήταν πλήρωμα σε ένα διαστημόπλοιο που θα εξερευνούσε τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού.
Το πώς και το πόσο επηρέασε την πόλη η εγκατάσταση του ήρωα στην Κίσσαμο, όχι μόνο κατά την περιγραφή μου, αλλά και κατά τις διηγήσεις ηλικιωμένων, ήταν ακριβώς έτσι, όπως περιγράφεται στο βιβλίο, οπότε μαζί με τον Αυγερινό έλαμψαν κι άλλα άστρα τότε στον ουρανό της Κισσάμου.
-Αγγίζετε γεγονότα, όπως η κατοχή της Κρήτης από τους Γερμανούς, ο εμφύλιος, όμως δεν φαίνεται να υπάρχει ίχνος φανατισμού στην διήγησή σας, παρά το γεγονός ότι η οικογένειά σας ήταν θύμα της μισαλλοδοξίας.
Ξέρετε; Κάθε άνθρωπος μπορεί να είναι νευρικός, εγωιστής, περήφανος, υπερόπτης, ισχυρογνώμων, και να έχει ένα σωρό κουσούρια. Η κοινωνία είναι ένα μείγμα από όλους αυτούς τους τύπους, αλλά πάνω από όλα πρέπει να μένει κοινωνία. Ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία σκοτώνουν τις κοινωνίες και δεν γυρίζουν πίσω τους νεκρούς.
-Πίσω απ’ τον πρωταγωνιστή, υπάρχει μία άλλη φιγούρα, η πραγματική – ίσως – πρωταγωνίστρια του έργου, η γυναίκα, η μάνα;
Νομίζω ότι πίσω και πάνω από όλα η γυναίκα πρωταγωνιστεί… Γεννά, βυζαίνει, κανακεύει, μεγαλώνει, αναθρέφει, δημιουργεί πάθος, έρωτα, αγάπη, στοργή. Μάνα κι αγαπητικιά. Κι η Καλλιόπη με την Αρετή, η Νικήσα και η Λούνα, φαίνεται ότι στο μυθιστόρημα κράτησαν καλά τους ρόλους των.
-Φαίνεται πως το βιβλίο σας έχει τις δυνατότητες για μεταφορά στο θέατρο, την τηλεόραση ή τον κινηματογράφο. Πώς θα βλέπατε αυτό το ενδεχόμενο;
Μια τέτοια προοπτική, προφανώς με ενδιαφέρει και την βλέπω θετικά. Η εκτίμηση κάποιων ειδικών ότι το έργο μου μπορεί να παρουσιαστεί θεατρικά, κινηματογραφικά ή τηλεοπτικά με κολακεύει και με συγκινεί.
-Αναμφίβολα μια τέτοια συγγραφική προσπάθεια δεν μπορεί παρά να φέρνει στο φως τη μνήμη. Την ιστορική, κοινωνική και συναισθηματική μνήμη. Πώς νιώθετε σήμερα που το έργο σας κυκλοφόρησε;
Ικανοποίηση νοιώθω που κατάφερα να συνδυάσω την Ιστορία του τόπου με την ιστορία της οικογένειάς μου. Αυτό δεν έγινε άνετα χωρίς συναισθηματική φόρτιση, χωρίς κόπο και χωρίς δάκρυα. Ήταν μια σπονδή που ένιωθα πως την χρωστούσα στην οικογένειά μου στην οποία και το αφιερώνω.
-Η σχέση σας με τη συγγραφή πώς ξεκίνησε; Γράφατε από μικρός ή προέκυψε η συγγραφή στην πορεία της ζωής;
Να είναι καλά όλοι μου οι φιλόλογοι και θεός σχωρέσε στους αποθαμένους που με απέτρεπαν, ήξεραν ότι ένας συγγραφέας δεν ζει από το γράψιμο. Πιστεύω ότι ο Χρήστος ο Τσαντής ο εκδότης μου να τους διαψεύσει.
-Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς, τα αγαπημένα σας βιβλία.
Καζαντζάκης, Μυριβήλης, Τερζάκης, Βασιλικός κ.α..
-Διατελέσατε για πολλά χρόνια δήμαρχος Κισσάμου. Τελικά πολιτική και τέχνη μπορούν να συνταιριάξουν αρμονικά ή μήπως το ένα αποκλείει το άλλο;
Κοιτάξτε, και η Πολιτική και η Τέχνη είναι για να εξυπηρετούν τον άνθρωπο και να τον κάνουν καλύτερο και νοιώθω ευτυχής που μπόρεσα να συνδυάσω αυτά τα δυο χωρίς να με ενδιαφέρουν οι κακές κριτικές. Εγωισμός; Όχι, το καθήκον μου έκανα, όχι για τα μπράβο και τα κούρταλα.
-Ξέρω ότι έχετε έργα στο συρτάρι σας! Τι να περιμένουμε να έρθει στο φως το επόμενο διάστημα;
Ναι, κάτι υπάρχει αλλά να τα αφήσουμε λίγο να μαρουβίσουν.
Δείτε ΕΔΩ για παραγγελία του βιβλίου
ή καλέστε στο 6983 091 058
Ο Αντώνης Ελ. Σχετάκης γεννήθηκε στο Καστέλι Κίσσαμου το 1942. Σπούδασε στη Μαθηματική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίδαξε στο δημόσιο σχολείο για πέντε χρόνια και συνέχισε ως ελεύθερος επαγγελματίας φροντιστής Μαθηματικών στην Κίσσαμο. Υπηρέτησε στο Πυροβολικό. Εκλέχτηκε Δήμαρχος Κισσάμου το 1975, επανεκλέχτηκε το 1978, το 1987, και το 1995. Ενδιάμεσα χρημάτισε δημοτικός σύμβουλος επί 12 χρόνια και τέσσερα χρόνια ως ειδικός συνεργάτης του Δημάρχου Μηθύμνης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, πρόεδρος του Κέντρου Παιδικής Μέριμνας και του ΠΙΚΠΑ Χανίων, πρόεδρος του 9ου Συμβουλίου Περιοχής Νομού Χανίων, αντιπρόεδρος της ΤΕΔΚ Χανίων, αντιπρόεδρος της ΑΝΕΤΕΚ, αντιπρόεδρος της ΑΝΕΝ, μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Πολυτεχνείου Χανίων, μέλος της επιτροπής σύνταξης του πολεοδομικού νόμου 1337/83, αντιπρόσωπος στο Συμβούλιο Ανωτάτης Παιδείας, αντιπρόσωπος ΟΤΑ στην Διοικούσα επιτροπή του ΟΑΔΥΚ, μέλος στην επιτροπή επιστροφής του παππού Ειρηναίου, μέλος πολλών επιτροπών και συλλόγων.
Είναι παντρεμένος με την οδοντίατρο Αικατερίνη Τερζή Σχετάκη με την οποία έχουν δυο τέκνα. Το συγγραφικό του έργο ξεκίνησε το 1964 με το θεατρικό έργο «Τα μπερδεψομπερδέματα» σε έμμετρο δεκαπεντασύλλαβο που παρουσιάστηκε με επιτυχία από ερασιτεχνικό θίασο του Φιλολογικού συλλόγου «Κισσαμικός». Το θεατρικό μονόπρακτό του «Το βίντεο κλάμο η νταλίκα και ο Αλβανός» παίρνει το πρώτο βραβείο στον Παγκρήτιο λογοτεχνικό διαγωνισμό του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αγίου Νικολάου Κρήτης και ακολουθεί η δίπρακτη θεατρική κωμωδία «Ο τετραγωνισμός του σιμιτίου» μια παρωδία για τις εκλογές.
ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ 