Συνέντευξη του Χρήστου Τσαντή στην ΕΡΤ Φλώρινας
Με αφορμή το βιβλίο «Δεδομένος Σύμμαχος» (Εκδόσεις Ραδάμανθυς)
Δημοσιογράφος:
Πολύ ωραία λοιπόν, στην τηλεφωνική γραμμή έχουμε τον συγγραφέα και εκδότη, τον Χρήστο Τσαντή. Καλημέρα Χρήστο!
Χρήστος Τσαντής:
Καλημέρα και σε εσάς, καλημέρα στην όμορφη Φλώρινα.
Δημοσιογράφος:
Καλώς ήρθες στην εκπομπή μας!
Χρήστος Τσαντής:
Εγώ βρίσκομαι στα Χανιά. Είχα επισκεφτεί όμως πρόσφατα τη Φλώρινα και έχω κάνει καλούς φίλους εκεί.
Δημοσιογράφος:
Ήρθες για διακοπές;
Χρήστος Τσαντής:
Ήρθαμε και για κάποιες βιβλιοπαρουσιάσεις, αλλά και για αναψυχή.
Δημοσιογράφος:
Τι λένε τα όμορφα Χανιά αυτή την περίοδο;
Χρήστος Τσαντής:
Η Κρήτη είναι πάντα όμορφη από τη σκοπιά του φυσικού περιβάλλοντος. Αντιμετωπίζει όμως πολύ μεγάλες πιέσεις από έναν άκρατο, ανεξέλεγκτο υπερτουρισμό – χωρίς κανόνες και χωρίς όρια – κάτι που στο μέλλον θα το πληρώσει. Οι υποδομές που υπάρχουν δεν καλύπτουν καν τις ανάγκες των κατοίκων, πόσο μάλλον των επισκεπτών. Υπάρχουν περιοχές όπου το νερό κόβεται, για να πηγαίνει στις πισίνες.
Δημοσιογράφος:
Πολύ σοβαρό ζήτημα, και όχι μόνο στην Κρήτη.
Χρήστος Τσαντής:
Ακριβώς. Είναι γνωστό εδώ και καιρό πως η κλιματική κρίση επιδεινώνεται, αλλά κανένα ουσιαστικό μέτρο δεν λαμβάνεται.
Δημοσιογράφος:
Ναι, και αυτό χτυπά τον κώδωνα του κινδύνου — θα έπρεπε να έχουν ήδη γίνει βήματα.
Χρήστος Τσαντής:
Έχουμε καθυστερήσει πολύ. Κι αυτό δεν αφορά μόνο το περιβάλλον. Όταν δεν χτίζεις με μέτρο, όταν δεν προνοείς, δημιουργείς κρίσεις που μετά δεν μπορείς να διαχειριστείς. Το ίδιο ισχύει και στην εξωτερική πολιτική.
Δημοσιογράφος:
Πολύ σωστό. Μιλώντας για εξωτερική πολιτική, να περάσουμε σιγά σιγά και στο βιβλίο σου, «Δεδομένος Σύμμαχος». Είναι ένα έργο που καταπιάνεται με τις σχέσεις της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες, αλλά και με τις αντιφάσεις της ίδιας της χώρας μας.
Χρήστος Τσαντής:
Ναι. Η αφορμή για το βιβλίο προήλθε από την ανησυχία μου για όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ήθελα να δω αν ήταν πάντα έτσι τα πράγματα. Αν είχαμε, δηλαδή, περιόδους που η εξωτερική μας πολιτική είχε έναν διαφορετικό προσανατολισμό — πιο ανεξάρτητο, πιο ευέλικτο. Όχι με τη λογική του “δεδομένου συμμάχου” που λέει “ναι σε όλα”, ακόμα κι αν αυτό στρέφεται εναντίον των δικών μας συμφερόντων.
Δημοσιογράφος:
Θεωρείς λοιπόν ότι η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας είναι αυτή που την αναγκάζει να παίζει αυτόν τον ρόλο;
Χρήστος Τσαντής:
Η γεωπολιτική μας θέση είναι πλεονέκτημα — είναι το ατού μας. Αλλά εμείς το έχουμε μετατρέψει σε βάρος. Είναι, όπως λέμε, ευχή και κατάρα. Εξαρτάται πώς τη διαχειρίζεσαι.
Δημοσιογράφος:
Όπως και η τεχνολογία – εξαρτάται πώς τη χρησιμοποιείς.
Χρήστος Τσαντής:
Ακριβώς. Αν τη χρησιμοποιήσεις με σύνεση, προοδεύεις· αλλιώς, χάνεις τον έλεγχο. Το ίδιο ισχύει και για τα γεωπολιτικά ζητήματα. Η Ελλάδα έχει όλα τα εφόδια να είναι κόμβος ειρήνης, πολιτισμού και διαμεσολάβησης. Κι όμως, επιλέγει να ταυτίζεται πλήρως με πολιτικές που τη φέρνουν σε διπλωματική απομόνωση.
Δημοσιογράφος:
Αναφέρεσαι, φαντάζομαι, στις πρόσφατες εξελίξεις και στις διεθνείς συμμαχίες.
Χρήστος Τσαντής:
Ναι, βλέπουμε π.χ. τη χώρα μας να συμπορεύεται με κυβερνήσεις που διαπράττουν εγκλήματα πολέμου, και αυτό μας εκθέτει διεθνώς. Χρειάζεται ψυχραιμία, πολυδιάστατη διπλωματία, σχέσεις αμοιβαίου οφέλους με όλους.
Δημοσιογράφος:
Ουσιαστικά προτείνεις μια πολιτική ουδετερότητας και ανεξαρτησίας.
Χρήστος Τσαντής:
Ακριβώς. Ούτε τυφλές συμμαχίες, ούτε απομόνωση. Μια πολιτική ευέλικτη, ρεαλιστική, που υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα.
Δημοσιογράφος:
Πώς ξεκίνησε η σκέψη για να γράψεις αυτό το βιβλίο;
Χρήστος Τσαντής:
Ξεκίνησε μέσα από ερωτήματα. Ήθελα να δω αν είναι αναπόφευκτο να είμαστε “δεδομένοι σύμμαχοι”. Ψάχνοντας την ιστορία από τη Μεταπολίτευση και μετά, είδα ότι υπήρχαν πολιτικοί που προσπάθησαν να χαράξουν έναν διαφορετικό δρόμο. Δεν ήταν αντιδυτικοί ή φιλορωσικοί· ήταν απλώς προσανατολισμένοι στην υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων.
Δημοσιογράφος:
Ισχύει πως οι παλιότεροι πολιτικοί είχαν μεγαλύτερο κύρος στις διεθνείς σχέσεις;
Χρήστος Τσαντής:
Το κύρος δεν χαρίζεται, κατακτιέται. Δεν έχει να κάνει με την ηλικία ή με την εποχή, αλλά με τη στάση και τη συνέπεια. Ένας νέος πολιτικός μπορεί να δείξει κύρος, αρκεί να έχει αρχές και όραμα.
Δημοσιογράφος:
Να πούμε πως είσαι ιστορικός ερευνητής και σύμβουλος ψυχικής υγείας, υπεύθυνος των Εκδόσεων Ραδάμανθυς και του Εργαστηρίου Δημιουργικής Γραφής και Αυτογνωσίας.
Χρήστος Τσαντής:
Ναι, και χαίρομαι που το εργαστήρι αυτό έχει πια συνεργασίες με συγγραφείς από όλη την Ελλάδα. Έχουμε σταθερή παρουσία στα Χανιά και το Ρέθυμνο, ενώ γίνονται συχνά παρουσιάσεις και στη Βόρεια Ελλάδα.
Δημοσιογράφος:
Έχεις γράψει και άλλα έργα — μυθιστορήματα, νουβέλες, ποίηση.
Χρήστος Τσαντής:
Ναι, με ενδιαφέρει πολύ και η λογοτεχνία. Αυτή την περίοδο ετοιμάζεται και η συνέχεια του βιβλίου «Ο Μικρός Πρίγκιπας συνάντησε τον Κύριο Καζαντζάκη στον δρόμο της αναζήτησης», που είχε αγαπηθεί ιδιαίτερα από το κοινό.
Δημοσιογράφος:
Κλείνοντας, λοιπόν, να πούμε ότι ο «Δεδομένος Σύμμαχος – Από τον Ψυχρό Πόλεμο στη Νέα Τάξη: Η Ελλάδα και οι Γείτονές της» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ραδάμανθυς.
Χρήστος Τσαντής:
Σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία. Ελπίζω να τα πούμε κι από κοντά στη Φλώρινα σύντομα.
Δημοσιογράφος:
Με χαρά! Καλοτάξιδο το βιβλίο, Χρήστο, και καλή συνέχεια!