Μια αναφορά στο παραμύθι του Νταβίντε Καλί
Γράφει ο Χρήστος Τσαντής
«Βρισκόμαστε σε πόλεμο. Βλέπουμε ένα τοπίο που θα μπορούσε να είναι έρημος. Μέσα στην έρημο υπάρχουν δύο τρύπες. Μέσα στις τρύπες υπάρχουν δύο στρατιώτες. Είναι εχθροί«.
Με αυτά τα λόγια ξεκινά το αντιπολεμικό παραμύθι «Ο Εχθρός» και η αλήθεια είναι πως αν οι μεγάλοι αφιέρωναν λίγο από το χρόνο τους για να το διαβάσουν, σίγουρα θα άλλαζαν απόψεις σχετικά με τον ποιος είναι πραγματικά «ο εχθρός» που κρύβεται οχυρωμένος στο απέναντι λαγούμι!
«Ο εχθρός είναι εδώ, αλλά δεν το βλέπουμε ποτέ. Το πρωί ξυπνάω και του ρίχνω μια τουφεκιά!».
Η κατασκευή εχθρών αποτελεί το βασικό σκοπό των εταιρειών του πολέμου, διότι… χωρίς εχθρό, με ποιόν θα πολεμήσεις; Κι αν δεν υπάρχει στη συγκεκριμένη συγκυρία ο εχθρός, οφείλει να κατασκευαστεί έτσι ώστε να πληρεί ορισμένες βασικές προδιαγραφές, όπως:
- Να είναι εύκολα αναγνωρίσιμος! Να μπορεί να τον διακρίνει μέσα στο πλήθος, ακόμα και ο πιο αδαής περί της πολεμικής προπαρασκευής.
- Να είναι απρόσωπος! Είναι ένας ξένος, χωρίς πατρίδα, ιστορία, οικογένεια, χωρίς φίλους. Ένας μη άνθρωπος. Κάποιο προσωπείο. Γι’ αυτό και τα μέσα της ενημέρωσης θα τον ονομάζουν «αλλοδαπό», «λαθρομετανάστη» και όπως αλλιώς θέλουν, αλλά ποτέ δεν θα αναφέρουν το όνομά του.
- Να είναι αιμοδιψής, βάρβαρος, απολίτιστος, βίαιος, απάνθρωπος, επικύνδινος. Να είναι ο υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος για τη ζωή και την επιβίωση της κοινωνίας.
- Ακόμα κι όταν δεν γίνεται φανερός πόλεμος, ο εχθρός είναι εκεί… κρυμμένος καλά στο λαγούμι του, περιμένει πότε θα ξεμυτίσεις για να σου την ανάψει.
Βέβαια, την ίδια ακριβώς εικόνα έχουν κατασκευάσει για σένα οι εταιρείες του πολέμου στη χώρα του… εχθρού. Εκεί, είσαι εσύ ο εχθρός!
Η εποχή των τεράτων
«Μερικές φορές σκέφτομαι ότι ο κόσμος δεν υπάρχει πια», λέει μέσα από τον ήρωά του ο Νταβίντε Καλί. Αλήθεια είναι, ο κόσμος που ξέραμε δεν υπάρχει πια. Ο «ψυχρός πόλεμος», έχει δώσει τη θέση του ξανά στη θέρμη των συγκρούσεων και στην ανθρωποσφαγή, στις πολιτείες, στα βουνά, στα δάση και στις θάλασσες. Ο φασισμός με όλες τις μορφές έκφρασης που διαθέτει, κερδίζει έδαφος και όλα οδεύουν προς την εποχή των τεράτων.
Τα πιο ισχυρά όπλα του πολέμου, τα οποία επινοήθηκαν δήθεν για να αποτρέψουν τον πόλεμο, στρέφονται και πάλι εναντίον του προαιώνια κατασκευασμένου εχθρού. Του αλλόθρησκου, του ξένου, του ανθρώπου που δεν είναι πια άνθρωπος παρά ένα σακί παραγεμισμένο με άχυρα, ένα σκιάχτρο προορισμένο να παραπλανεί και να τρομάζει τα πουλάκια του αγρού!
Για το καλό της πατρίδας πρέπει να εκτελείς τις εντολές. Αυτοί που διοικούν ξέρουν πως να σώσουν την πατρίδα, δηλαδή εσένα! Εσύ όμως πρέπει να κάνεις ό,τι σου λένε αυτοί για να σωθείς. Όλοι οι διοικητές είναι ταυτόχρονα και προφήτες, σωτήρες, καθοδηγητές. Αυτοί ξέρουν. Εσύ δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα. Απλά να τους ακολουθείς, έτσι ώστε να ξέρες ανά πάσα στιγμή ποιος είναι ο Εχθρός κι όταν χρειαστεί να τον πολεμήσεις. Και πάνω απ’ όλα δεν πρέπει ποτέ μα ποτέ να επικοινωνήσεις μαζί του. Μπορεί να συναντήσεις το ειδωλό σου στον καθρέφτη.
Χρήστος Τσαντής
Το παραμύθι «Ο Εχθρός» του Νταβίντε Καλί, σε εικονογράφηση Σερζ Μπλοκ και μετάφραση Φίλλιπου Μανδηλαρά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.