Arthur Schopenhauer
…Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Ξέρξης φέρεται να δάκρυσε στη θέα της απέραντης στρατιάς του, όταν συνειδητοποίησε ότι, ύστερα από εκατό χρόνια, κανένας από τους άντρες του δεν θα ήταν πια ζωντανός. Ποιός δεν θα δάκρυζε στη θέα του χοντρού καταλόγου με τους τίτλους βιβλίων από τις εκθέσεις της Φρανκφούρτης και της Λειψίας, αν συνειδητοποιούσε ότι, ύστερα από μόλις μια δεκαετία, κανένα από αυτά δεν θα ήταν πια ζωντανό;
[…] Καμία από τις συγγραφικές αρετές δεν αποκτάται διαβάζοντας συγγραφείς που διαθέτουν ιδιότητες όπως, για παράδειγμα, η πειθώ, ο πλούτος των εικόνων, η τέχνη της παρομοίωσης, η τόλμη, η πικρία, η βραχυλογία, η χάρη, η ελαφρότητα της έκφρασης, ο πνευματώδης λόγος, οι απροσδόκητες αντιθέσεις, η λακωνικότητα, η απλότητα και πολλές άλλες ακόμα.
Ωστόσο, αν οι ιδιότητες αυτές υπάρχουν ήδη μέσα μας, αν δηλαδή τις διαθέτουμε εν δυνάμει (potentia), μπορούμε να τις ανασύρουμε και να τις φέρουμε στη συνείδησή μας, να δούμε πως μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε, να ενισχύσουμε μέσα μας όχι μόνο την κλίση αλλά και το θάρρος να τις χρησιμοποιήσουμε, κρίνοντας από διάφορα παραδείγματα το αποτέλεσμα της χρήσης τους ώστε να μάθουμε να τις εφαρμόζουμε σωστά – πράγμα που προϋποθέτει ότι έχουμε όντως φτάσει στο σημείο να διαθέτουμε εν ενεργεία (actu) τις εν λόγω ιδιότητες.
Αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος της ανάγνωσης να αποτελέσει προπαρασκευαστικό στάδιο της συγγραφής – με άλλα λόγια να μας διδάξει πως να χρησιμοποιούμε τα φυσικά μας χαρίσματα, υπό την προϋπόθεση ότι όντως τα διαθέτουμε. Αντίθετα, χωρίς αυτά, η ανάγνωση δεν μας διδάσκει τίποτα άλλο εκτός από ψυχρές και στείρες τεχνικές και μας κάνει ρηχούς μιμητές.
Arthur Schopenhauer
"Περί ανάγνωσης και βιβλίων. Η τέχνη της αποχής από την ανάγνωση"
Μετάφραση: Γιάννης Καλιφατίδης.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ, στη σειρά με διαλεχτά μικρά κείμενα:
"Ο άτακτος λαγός".
ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ 